23 Gushti: Dita e Çlirimit të Dibrës – Një Përvjetor i Heroizmit dhe Rezistencës
Çdo vit, më 23 gusht, banorët e Dibrës dhe gjithë Shqipëria përkujtojnë një ngjarje të rëndësishme në historinë kombëtare – çlirimin e Dibrës nga forcat pushtuese gjatë Luftës së Dytë Botërore. Kjo ditë simbolizon jo vetëm fitoren mbi okupatorët e huaj, por edhe sakrificën dhe heroizmin e popullit dibran, që përballoi vështirësitë dhe vuri në rrezik jetën e tij për lirinë e atdheut.
**Konteksti Historik**
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Dibra, si dhe pjesa më e madhe e Shqipërisë, ra nën pushtimin e forcave fashiste italiane dhe më pas atyre naziste gjermane. Banorët e kësaj zone, të njohur për traditën e tyre luftarake dhe atdhedashurinë, organizuan qëndresë të fortë kundër okupatorëve. Me formimin e çetave partizane, Dibra u bë një nga zonat më aktive në luftën për çlirim, duke u angazhuar në beteja të ashpra për të mbrojtur lirinë dhe integritetin e vendit.
**Çlirimi i Dibrës më 23 Gusht 1944**
Përpjekjet e pandalshme të partizanëve dhe popullit të Dibrës u kurorëzuan me sukses më 23 gusht 1944, kur Dibra u çlirua nga pushtuesit gjermanë. Ky moment i rëndësishëm ishte rezultat i një serie operacionesh të mirorganizuara dhe të udhëhequra nga komandantë të aftë, si dhe mbështetjes së madhe të popullatës vendase, e cila ofroi ndihmë dhe strehë për luftëtarët e lirisë.
Çlirimi i Dibrës shënoi një pikë kthese në luftën për çlirimin e gjithë Shqipërisë, duke frymëzuar dhe forcuar moralin e popullit shqiptar për të vazhduar luftën deri në fitoren e plotë.
**Kujtimi dhe Përkujtimi**
Më 23 gusht, Dibra përkujton me nder dhe respekt të thellë të gjithë ata që dhanë jetën për lirinë e saj. Monumente dhe memoriale në qytetin e Peshkopisë dhe në fshatrat përreth mbajnë emrat e heronjve të rënë, duke i kujtuar brezat e rinj për sakrificën e të parëve të tyre.
Në këtë ditë, organizohen aktivitete përkujtimore, ku përfshihen homazhe, fjalime dhe ekspozita që tregojnë historinë e asaj periudhe të errët por heroike. Këto ngjarje shërbejnë jo vetëm për të përkujtuar të kaluarën, por edhe për të mësuar të rinjtë mbi rëndësinë e lirisë dhe të atdhedashurisë.
**Trashëgimia e Çlirimit të Dibrës**
Çlirimi i Dibrës më 23 gusht 1944 nuk është thjesht një datë në histori, por një burim krenarie për të gjithë dibranët. Ky akt heroik është pjesë e identitetit të tyre, duke i frymëzuar ata për të vazhduar të mbajnë të gjallë frymën e rezistencës dhe të dashurisë për atdheun.
Në përvjetorët e çlirimit, Dibra dhe Shqipëria e kujtojnë këtë ditë me mirënjohje dhe respekt të thellë për të gjithë ata që luftuan dhe sakrifikuan për një Shqipëri të lirë dhe sovrane.
