“Përballë akuzave për korrupsion, Berisha punëson grupin e lobimit të lidhur me Trump”, revista “Mother Jones”: Garant i 6 milionë USD, një 73-vjeçar

Nga gazetari i ‘Mother Jones’ Dan Friedman
Sali Berisha, udhëheqësi i dyshuar për korrupsion i partisë opozitare në Shqipëri, kërkon ndihmë nga Donald Trump dhe Berisha, ose dikush që e mbështet atë, po paguan shumë para për ta marrë këtë ndihmë.
Berisha po kërkon që të hiqet etiketa “persona non grata” e vendosur nga qeveria amerikane për shkak të asaj që Departamenti i Shtetit nën administratën Biden tha se ishte përfshirja e tij në “akte korruptive.”
Partia Demokratike e Shqipërisë, me prirje të djathta, kohët e fundit ka punësuar kompaninë Continental Strategy me seli në Florida për të lobuar tek administrata Trump sipas një kontrate që do t’i sjellë firmës më shumë se 6 milionë dollarë për dy vjet. Megjithëse formularët e deklarimit të lobimit të dorëzuar nga Continental nuk përmendin në mënyrë specifike sanksionet ndaj Berishës, ato tregojnë se firma tashmë ka qenë në kontakt me Departamentin e Shtetit në emër të partisë së Berishës.
Continental punëson një listë lobistësh me lidhje me rrethin e Trump-it, përfshirë Katie Wiles, nëna e së cilës është Shefja e Kabinetit në Shtëpinë e Bardhë, Susie Wiles. Sipas Partisë Demokratike të Shqipërisë, fatura e majme për punën e Continental po mbulohet nga Fondacioni “Ta Bëjmë Shqipërinë të Madhe Sërish”, një organizatë e krijuar kohët e fundit nga një kontraktor nga New Jersey dhe e regjistruar në një adresë banimi periferike.
Berisha gjithashtu ka punësuar Chris LaCivita-n, i cili, së bashku me Susie Wiles, drejtoi fushatën e Trump për vitin 2024. LaCivita thotë se është marrë për të dhënë këshilla elektorale për zgjedhjet parlamentare të muajit tjetër në Shqipëri dhe se ai nuk po lobon për Berishën në Shtetet e Bashkuara. Strategu veteran politik ka ndihmuar përpjekjet e Berishës për t’u paraqitur në Shqipëri si kandidati që mund të punojë me Trump-in. LaCivita ka refuzuar të tregojë se si po paguhet. (Trump, i cili shpesh shprehet për zgjedhjet e huaja, nuk ka dhënë ndonjë koment për garën shqiptare, apo për çështjet ligjore të Berishës.)
Departamenti i Shtetit në vitin 2021 e ka shpallur Berishën, bashkë me gruan, djalin dhe vajzën e tij, të papranueshëm për të hyrë në Shtetet e Bashkuara sipas një ligji “anti-kleptokraci” që i lejon Departamentit të ndalojë hyrjen e zyrtarëve dhe anëtarëve të ngushtë të familjes që dyshohen për korrupsion.
Duke shpallur këtë vendim në vitin 2021, Sekretari i Shtetit Antony Blinken tha se Berisha, i cili ka shërbyer si kryeministër i Shqipërisë në vitet 1990 dhe nga 2005 deri në 2013, ka qenë “i përfshirë në akte korruptive, si përvetësimi i fondeve publike dhe ndërhyrja në proceset publike, përfshirë përdorimin e pushtetit për përfitim personal dhe për pasurimin e aleatëve të tij politikë dhe të anëtarëve të familjes, në dëm të besimit të publikut shqiptar ndaj institucioneve të qeverisë dhe zyrtarëve publikë.”
Në vitin 2023, Parlamenti i Shqipërisë ia hoqi imunitetin ligjor Sali Berishës. Vitin e kaluar, prokurorët në vend e akuzuan atë për ndihmë korruptive ndaj dhëndrit të tij për të privatizuar tokë publike me qëllim ndërtimin e 17 pallateve në Tiranë, kryeqyteti i Shqipërisë. Berisha duket se shpreson që një fitore në zgjedhjet e muajit tjetër, së bashku me mundësinë e ndihmës nga Uashingtoni, do ta ndihmojnë të zgjidhë problemet e tij ligjore, një kthesë vërtet në stilin e Trump-it.
Ky është një krahasim që Berisha e ka nxitur vetë. Ai ia ka atribuuar ndjekjen penale kundërshtarit të tij politik, kryeministrit Edi Rama, udhëheqës i Partisë Socialiste në pushtet, me prirje të majta, si dhe një konspiracion ndërkombëtar të majtë të udhëhequr nga filantropi liberal 94-vjeçar George Soros.
Continental Strategy ka lidhje të ngushta me figura të administratës Trump, përfshirë Sekretarin e Shtetit Marco Rubio, i cili ka fuqinë për të zgjidhur problemin e sanksioneve të Berishës. Përveç Katie Wiles, të cilën firma e promovoi si drejtoreshë të zyrave të saj të lobimit në Washington dhe Jacksonville menjëherë pasi Trump emëroi nënën e saj si shefe kabineti, Continental punëson gjithashtu Alberto Martinez, një ish-shef kabineti në Senat për Rubio. Themeluesi i firmës, Carlos Trujillo, është një ish-kongresmen i Floridës që Trump e emëroi ambasador në Organizatën e Shteteve të Amerikës Latine gjatë mandatit të tij të parë.
Në një regjistrim të dorëzuar javën e kaluar sipas Aktit për Regjistrimin e Agjentëve të Huaj (FARA), firma dha vetëm një përshkrim standard të planeve të saj të lobimit, duke thënë se puna e saj përfshin hapa si “krijimi i marrëdhënieve me palët kyçe në degët ekzekutive dhe legjislative për të lehtësuar zhvillimin e politikave.”
Megjithatë, duket se Continental ka filluar shpejt të përdorë lidhjet me administratën për të kontaktuar Departamentin e Shtetit, i cili ka autoritetin për të hequr shpalljen “non grata” ndaj Berishës. Regjistrimi në FARA-s i firmës përmend një telefonatë më 17 prill me Dan Holler, zëvendës shef i stafit të Rubio në Departamentin e Shtetit.
Partia Demokratike e Shqipërisë gjithashtu ka punësuar një firmë të veçantë ligjore të drejtuar po nga Trujillo, Continental PLLC, për të kryer punë ligjore në emër të Berishës. Këshillimi ligjor zakonisht përjashtohet nga kërkesat e FARA-s, që do të thotë se firma nuk është e detyruar të zbulojë publikisht detaje të këtyre përpjekjeve.
Melissa Stone, zëdhënëse e Continental, tha se firma “po mbështet Berishën përmes ekipeve të saj ligjore dhe të lobimit, dhe gjithçka po zbulohet plotësisht në përputhje me ligjin.” Stone theksoi se Katie Wiles vetë nuk është e regjistruar sipas FARA-s për të lobuar për partinë shqiptare.
Kontrata e Continental parashikon pagesë prej 250,000 dollarësh në muaj për dy vjet për punën e lobimit. Por vetë Partia Demokratike nuk është ajo që po e paguan firmën.
Në vend që të paguhet nga vetë Partia Demokratike e Shqipërisë, duket se puna e lobimit po financohet përmes një kontraktori shqiptaro-amerikan 73-vjeçar nga New Jersey. Një kontratë e dorëzuar si pjesë e regjistrimit të Continental sipas Aktit për Regjistrimin e Agjentëve të Huaj (FARA) përmend Nuredin Seci si “garant.” (Top Channel në Shqipëri raportoi se Seci është anëtar i organizatës së diasporës shqiptaro-amerikane Vatra.)
PD-ja u ka thënë gazetarëve në Shqipëri se Continental do të paguhet nga një organizatë jofitimprurëse e quajtur Fondacioni “Ta Bëjmë Shqipërinë të Madhe Sërish,” që sipas partisë financohet nga shqiptarë-amerikanë. Një organizatë me këtë emër është themeluar më 27 mars të këtij viti në një banesë në Woodcliff Lake, New Jersey, që duket se është në pronësi të vajzës dhe dhëndrit të Secit. Fondacioni nuk ka një faqe interneti apo prani publike, dhe nuk figuron në listat publike të organizatave jofitimprurëse. Asnjë prej anëtarëve të familjes nuk iu përgjigj kërkesave për koment nga revista Mother Jones.
Kjo skemë jo-transparente financimi ka ngjallur kritika nga kryeministri shqiptar Edi Rama dhe, sipas raportimeve, edhe vëmendjen e një njësie shqiptare kundër korrupsionit. Mediat shqiptare kanë ngritur gjithashtu pyetje rreth burimit të fondeve që po merr Continental. Disa media shqiptare e kanë krahasuar këtë skemë financimi me një kontratë lobimi të vitit 2017, kur Partia Demokratike e Shqipërisë siguroi 500,000 dollarë, gjoja nga një biznesmen amerikan me lidhje shqiptare, për të lobuar pranë administratës së parë Trump—një marrëveshje që çoi në akuza penale (pa dënim) ndaj ish-kreut të partisë.
Revista Mother Jones raportoi në vitin 2018 se fondet për përpjekjet e PD-së për ndikim në vitin 2017 duket se vinin, përmes disa kompanive guaskë, nga Rusia. Në vitin 2023, kur Departamenti i Shtetit publikoi një përmbledhje të një analize të inteligjencës amerikane që detajonte përpjekjet e Rusisë “për të ndikuar ambientet politike të huaja në favor të Moskës,” një zyrtar i administratës i tha agjencisë AFP se Rusia kishte shpenzuar rreth 500,000 dollarë për të mbështetur PD-në në 2017. Në atë kohë, PD-ja mbështeste disa politika që përputheshin me interesat e Moskës. PD-ja ka mohuar të ketë marrë mbështetje nga Rusia. Por vitin e kaluar, një ekip gazetarësh investigativë nga BBC, Seychelles Broadcasting Corporation dhe Finance Uncovered zbuluan se një kompani guaskë skoceze që kishte paguar lobistin amerikan që punonte për PD-në në 2017 ishte fshehur në pronësi të një banori të Moskës.
Në vitin 2017, kreu i atëhershëm i PD-së kërkoi afrime me Trump-in, duke adoptuar sloganin “Ta Bëjmë Shqipërinë të Madhe Sërish.” Berisha ka ndjekur një strategji të ngjashme në vitin 2025, duke u mburrur para shqiptarëve se lidhjet e tij me rrethin e Trump-it do të përfitojnë vendin nëse ai fiton.
LaCivita ka deklaruar se puna e tij nuk përfshin asnjë lloj lobimi për Berishën në SHBA. “Jam punësuar për të organizuar dhe dhënë udhëzime strategjike politike për Partinë Demokratike [të Shqipërisë] dhe koalicionin e saj për zgjedhjet e ardhshme më 11 maj,” tha ai për Mother Jones me anë të një mesazhi. “Nuk bëj lobim apo këshillim në asnjë kapacitet tjetër përveç fushatave politike.”
Megjithatë, LaCivita nuk është treguar aspak i rezervuar në ndihmën që i ka dhënë Berishës për të promovuar lidhjet e tij me Trump-in.
“Ne duam të ndihmojmë të zgjedhim një kryeministër që është mik i vërtetë i Shteteve të Bashkuara dhe që do të punojë me sukses me Presidentin Trump dhe SHBA-në,” tha LaCivita në një konferencë për shtyp në shkurt në Tiranë, pas bashkëpunimit me Berishën. LaCivita e quajti Ramën “kukull e George Soros-it,” duke shtuar: “Nuk mund të jesh një kukull e George Soros-it dhe një mik i Shteteve të Bashkuara.”
Ekipi i LaCivita-s që këshillon Berishën duket se përfshin edhe ish-ndihmësin e Trump-it, Paul Manafort, i cili u dënua në vitin 2018 për krime që përfshinin lobim të fshehtë për presidentin pro-rus të Ukrainës, si dhe sondazhistin afatgjatë të Trump-it, Tony Fabrizio. Trump e fali Manafort-in në vitin 2020.
LaCivita, i cili ka rreth 75,000 ndjekës në platformën X, ka postuar rregullisht mbështetje për Berishën dhe sulme ndaj Ramës, si dhe ka amplifikuar kritikat e Berishës ndaj sanksioneve të vendosura nga Blinken.
Retorika e LaCivita-s përputhet me përpjekjet e aleatëve të Berishës në SHBA. Në shkurt, drejtori i shtypit i PD-së publikoi një opinion në Washington Examiner, duke i bërë thirrje Rubio-s të heqë sanksionet ndaj Berishës; shkrimi sugjeronte se Soros dhe djali i tij, Alex Soros, ishin pjesërisht përgjegjës për problemet ligjore të liderit të PD-së. Një tjetër opinion në Examiner—me titullin “Luftë ligjore në Shqipëri? Si e ndihmoi Biden narkoshtetin e preferuar të Soros-it”—theksonte “ngjashmëritë befasuese” të Berishës me Trump-in.
Një tjetër aleat i Berishës, Fatmir Mediu, u takua në fillim të këtij muaji me senatorët republikanë Mike Lee (Utah) dhe John Cornyn (Teksas). Mediu kishte negociuar më parë marrëveshjen për përfshirjen e LaCivita-s si këshilltar i Partisë Demokratike të Shqipërisë, sipas deklaratave të të dyve.
LaCivita e ka bërë të qartë mesazhin e përgjithshëm të përpjekjeve për ta lidhur Berishën me Trump-in. “Unë po eksportoj MAGA,” i tha ai New York Times në shkurt. “Ta Bëjmë Shqipërinë të Madhe Sërish!”