Çfarë do të thotë zgjedhja e Donald Trump për Zvicrën?
E shtunë, 9 Nëntor 2024 – 18:00
Keystone
EPA/ERIK S. LESSER
Tani që Donald Trump është shpallur zyrtarisht fitues i zgjedhjeve amerikane të vitit 2024, çfarë ndikimi mund të ketë presidenca e tij në Zvicër?
Disa qytetarë amerikanë që jetojnë në Zvicër janë të pakënaqur me perspektivën e mandatit të dytë të Trumpit në detyrë, por ekonomistët dhe ekspertët e tjerë nuk janë aq pesimistë.
Sapo u bënë të njohura rezultatet e zgjedhjeve më 6 nëntor, presidentja zvicerane Viola Amherd përgëzoi Trumpin dhe kandidatin e tij, JD Vance, për fitoren e tyre.
Pa dyshim që ajo do të kishte bërë të njëjtën gjë po të kishte fituar Harris, sepse Zvicra, duke qenë e aftë në artin e diplomacisë, ka gjetur gjithmonë një gjuhë të përbashkët (që në këtë rast është anglishtja) me të gjithë presidentët amerikanë, pavarësisht nga përkatësia e tyre politike, shkruan thelocal.
Siç tha Këshilli Federal në nëntor të vitit 2020, kur u pyet për një koment në lidhje me zgjedhjen [e parë] të Trump, “ne duam atë që është më e mira për Zvicrën”, duke shtuar se “Zvicra mund të shkojë mirë me” këdo që të jetë në Shtëpinë e Bardhë.
Ndërsa kjo mund të jetë përgjithësisht e vërtetë, duke pasur parasysh natyrën jo luftarake të Zvicrës, vendi “ka marrëdhënie më të mira me qeveritë republikane sesa demokratike”, tha Matthias Geissbühler, Shefi i Investimeve në Raiffeisen Bank Zvicër.
Një arsye është se në të kaluarën, demokratët prireshin të ‘përziheshin’ në punët e Zvicrës – për shembull, presioni që SHBA ushtroi mbi Zvicrën për t’i dhënë fund sekretit bankar nën presidentin Bill Clinton, transmeton albinfo.ch.
E gjithë kjo nuk do të thotë, megjithatë, se politika e Trumpit do të jetë krejtësisht e ‘padëmshme’ për Zvicrën.
Ndikimi në ekonominë zvicerane
Sipas Forumit Zviceran për Politikën e Jashtme (Foraus), “Izolacioni i Trump dhe qëndrimi i tij ndaj organizatave shumëpalëshe mund të çojë në pasiguri ndërkombëtarisht, gjë që mund të ndikojë më tej në ekonominë zvicerane”.
Gjithashtu, stili i tij i veçantë qeverisës mund të jetë i vështirë për Zvicrën të mësohet.
“Trump tenton të lidh çështjet që tradicionalisht trajtohen veçmas – një qasje jokonvencionale për të cilën Zvicra nuk është e përgatitur”, shtoi Foraus në një dokument politikash që botoi përpara zgjedhjeve në SHBA.
Edhe më e rëndësishmja, industria zvicerane e eksportit mund të vuajë, veçanërisht nëse Trump zbaton (siç tha se do të bënte) tarifa më të larta për importet.
Shtetet e Bashkuara janë destinacioni kryesor për eksportet zvicerane dhe investimet direkte jashtë vendit.
Me 56.7 miliardë franga të ardhura nga eksportet e lidhura me SHBA në 2023 – nga 25.3 miliardë 10 vjet më parë – “Shtetet e Bashkuara kanë vazhduar të fitojnë rëndësi për Zvicrën në vitet e fundit,” tha Sekretariati Shtetëror për Çështjet Ekonomike (SECO).
Pra, për kompanitë që prodhojnë në Zvicër dhe eksportojnë në SHBA, tarifat më të larta do t’i bënin produktet zvicerane më pak konkurruese.
Dhe mund të ketë edhe një problem tjetër.
Zvicra eksporton më shumë në SHBA sesa importon prej saj, gjë që krijon një çekuilibër tregtar që Trump nuk i pëlqen.
“Prandaj, Zvicra mund të vihet nën presion për të importuar më shumë mallra nga Amerika gjatë mandatit të dytë të Trumpit”, tha Foraus.
“Fokusi ndoshta do të jetë në produktet bujqësore – gjë që është e ndërlikuar për Zvicrën për shkak të rezistencës nga lobi i fermerëve zviceran.”
Po në lidhje me ndonjë aspekt pozitiv të presidencës së Trump?
Për një, do të kishte më pak rregullore.
Për shembull, sektori farmaceutik – një nga shtyllat kurrizore të ekonomisë së Zvicrës – ka të ngjarë të përfitojë nën Trump.
Kamala Harris donte çmime më të ulëta për barnat dhe do të prezantonte gjithashtu më shumë rregullore, të cilat do ta bënin më të vështirë prodhimin dhe eksportimin e ilaçeve në SHBA.
Këtë pikëpamje ndan edhe Markus Somm, redaktor i një reviste politike Nebelspalter.
Ai vuri në dukje se Zvicra, dhe veçanërisht kompanitë e mëdha, kanë pasur gjithmonë më pak probleme me republikanët, politikat e të cilëve janë zakonisht më miqësore ndaj biznesit, sesa ato të nxitura nga demokratët.
Dhe ka më shumë.
Sipas Foraus, “Trump nuk u beson forumeve shumëpalëshe. Ai preferon marrëdhëniet dypalëshe – dhe me sa duket i pëlqen Zvicra.”
Në fakt, pavarësisht qëndrimit të tij kundër emigracionit, ai tha se ishte turp që më shumë njerëz “nga Danimarka dhe Zvicra” nuk po emigronin në SHBA.